Jaka jest różnica między antywirusem, a programem antyszpiegowskim?

Twoja prywatność jest zawsze zagrożona! I nie jest to banalne hasło reklamowe lecz bardzo realna sytuacja, gdy Twój komputer jest atakowany przez różne wirusy lub oprogramowanie szpiegujące.

Jeśli zauważysz, że komputer zaczął spowalniać, na smartfonie nie uruchamiają się zwykłe aplikacje, a sieci społecznościowe zachowują się podejrzanie, z dużym prawdopodobieństwem zostałeś ofiarą ataku wirusa lub oprogramowania szpiegującego.

Tymczasem warto zrozumieć, że wirusy i “szpiedzy” to nie to samo! Takie programy używają różnych metod i powodują różne konsekwencje. Spróbujmy dzisiaj to wyjaśnić. Czym więc jest wirus, a czym jest oprogramowanie szpiegujące i jaka jest różnica między narzędziami antywirusowymi i antyszpiegującymi?

Czym jest wirus i program antywirusowy?

Od ponad 35 lat użytkownicy komputerów na całym świecie nie czują się bezpiecznie. A powodem tego jest… ciekawość zwykłego amerykańskiego ucznia, który na początku lat 80 stworzył pierwszy samoreplikujący się program wirusowy. Nie miał na celu niszczenia systemów operacyjnych, ale tak się złożyło, że wszyscy dzisiejsi cyberprzestępcy korzystają z tej prostej i skutecznej technologii.

Wirus to program, który może przeniknąć do kodu innych programów i doprowadzić do uszkodzenia poszczególnych klastrów programu, pamięci urządzenia oraz do wystąpienia błędu.

W wyniku działania wirusa dane nie są kradzione, ale ich utrata, uszkodzenie i awaria systemu operacyjnego, a nawet mechanicznej części komputera, są całkiem możliwe. Jednak najważniejsze jest to, że wirusy są niebezpieczne, ponieważ się samoreplikują. Takie wirusy rozprzestrzeniają się przez dowolny kanał internetowy i mogą wyrządzić ogromne szkody (pamiętajcie o ostatnim wirusie “Petya”, który zainfekował miliony samochodów światowych korporacji i prywatnych firm).

W takim przypadku wirus zwykle dostaje się do komputera jako osobny plik lub łączy się z plikami nieszkodliwych programów. Łatwo go złapać podążając za linkami w sieci oraz pobierając różne aplikacje.

Reasumując – program antywirusowy to program przeznaczony do rozpoznawania błędów kodu oraz programów, które wpływają na ich pojawienie się. Programy antywirusowe mogą mieć wbudowaną bibliotekę znanych wirusów, z którą porównują dane skanowania systemu operacyjnego podczas uruchamiania lub skupiają się na błędach oprogramowania i izolują procesy wpływające na ich obecność. Najlepsze antywirusy wykorzystują oba te algorytmy. Jest to doskonały ruch ze strony programistów, o czym świadczą na przykład szczegółowe recenzje Bitdefender – jednego z najpopularniejszych i najskuteczniejszych programów antywirusowych. Można je przeczytać klikając w powyższy link. Programy antywirusowe zwalczają wiele znanych wirusów, ale nie są wszechmocne, ponieważ pod względem zwalczania programów szpiegujących, takie oprogramowanie nie zawsze gwarantuje odpowiednią skuteczność.

Czym są programy szpiegujące i oprogramowanie antyszpiegowskie?

Oprócz wirusów istnieją również bardzo specyficzne programy, czyli oprogramowanie szpiegujące, które może stanowić zagrożenie dla komputera albo gadżetu. Nie działają jak klasyczne programy wirusowe, ponieważ nie zmieniają kodu programu, tylko informacje przechowywane na komputerze lub klucze dostępu do takich informacji.

Istotą programów szpiegujących jest to, że programy te starają się wyodrębnić ważne informacje, niezbędne do zdobycia pieniędzy przez osoby trzecie. Co to znaczy w praktyce? Twoje hasła do stron osobistych, kody dostępu do usług internetowych związanych z Twoimi finansami, filmy i zdjęcia, które mogłyby Cię narazić na szwank – wszystko to interesuje cyberprzestępców!

Takie programy trafiają na komputer ofiary dosyć często, ale ich izolowanie od innych programów może okazać się bardzo trudne. Z jednej strony może Ci się wydawać, że wszystko idzie tak, jak powinno: komputer działa całkiem dobrze, no cóż, chyba że trochę spowolnił. A tymczasem Twoje informacje przepływają do komputera hakera. Cóż, jeśli nie przechowujesz na komputerze haseł do kont bankowych, trudno będzie wyrządzić Ci szkodę materialną. Inna sprawa, że oprogramowanie szpiegujące może zyskać dostęp do kamery internetowej oraz dostęp do Twoich sieci społecznościowych. Czasami ofiary są bardzo zaskoczone, że ich wideo prywatne, którego sami nie nagrywali, trafia do sieci, albo że sieci społecznościowe dziwnie się zachowują – na przykład samodzielnie zbierają pieniądze na cele charytatywne.

Właśnie takie programy skanujące, które nie tylko szukają wirusów, ale także analizują aktywność programów zainstalowanych na komputerze, są zaprojektowane do zwalczania złośliwych programów, określania procesów aktywnie działających (podczas gdy użytkownik jest nieaktywny) oraz do monitorowania ich działań. Czy to wysyłają pakiety danych do innych komputerów, czy nagrywają wideo, czy ujawniają hasła podczas ich wprowadzania. Zneutralizowanie oprogramowania szpiegującego jest celem oprogramowania antyszpiegowskiego. Odpowiednio wybrane skanery oprogramowania szpiegującego mogą wykryć nawet najbardziej poważne zagrożenia znajdujące się na Twoim komputerze.

Programy antywirusowe i antyszpiegujące nie zastępują się nawzajem. Zostały zaprojektowane, aby pomóc użytkownikom w neutralizacji zagrożeń i ochronie integralności systemu na komputerze. One wzajemnie się uzupełniają. Jeśli zainstalujesz na komputerze obie wersje oprogramowania neutralizującego, zarówno oprogramowanie antywirusowe, jak i antyszpiegowskie, Twoje bezpieczeństwo zostanie zapewnione, a ewentualne zagrożenia wynikające z użytkowania Twojego komputera zostaną zneutralizowane i nie zaszkodzą ani systemowi operacyjnemu, ani Twoim danym.