Zasada 3U: Unikaj kupowania zbędnych rzeczy; Użyj powtórnie; Utylizuj, jest coraz bardziej widoczna w naszym kraju

Świadomość ekologiczna Polaków rośnie, a to powoduje również zmiany naszych postaw konsumenckich. Jak wynika z badania Smart Barometr 2022 przeprowadzonego przez KANTAR na zlecenie Digital Care, już 64% osób przyznaje, że chętniej wybiera produkty, które są przyjazne środowisku.

Reduce. Unikaj kupowania zbędnych rzeczy

Sposobem na ograniczenie wolumenu elektroodpadów jest zmniejszenie ilości nabywanych produktów, a także dłuższe korzystanie z nich. W przypadku elektroniki istnieją w tym obszarze przynajmniej dwie możliwości. Pierwsza z nich to kupowanie sprzętu wysokiej jakości tak, by posłużył on dłużej. Z badania Smart Barometr wynika, iż Polacy inwestują w coraz droższe i bardziej jakościowe modele smartfonów – 37% badanych deklaruje, że ich urządzenie jest warte więcej niż 1000 zł, co oznacza wzrost o 10 punktów procentowych w porównaniu do 2019 roku. Według badania już 64% osób zgadza się też ze stwierdzeniem, że ważne jest, by kupowane produkty i usługi były przyjazne środowisku. Podczas zakupów względy ekologiczne mają znaczenie w wyborach produktów u ponad połowy ankietowanych.

Drugą możliwością jest inwestowanie w naprawy smartfona zamiast jego wymiany na nowy. Ale badanie pokazuje, iż zaledwie 44% osób, które uszkodziły smartfon w ogóle zdecydowało się go naprawić – zaś 56% nie podjęło takiego kroku. Aż 61% z tych osób uznało, że koszt naprawy jest wyższy od kosztu zakupu nowego urządzenia. Tymczasem wieloletnie korzystanie ze smartfonów, a przy tym dbanie o ich kondycję techniczną, pozwala na znaczne zredukowanie powstawania elektroodpadów.

Reuse. Użyj powtórnie

Chociaż ponad 70% osób deklaruje, że są skłonne sprzedać swój nieużywany telefon, to jednak nadal w szufladach Polaków zalega ponad 30 milionów smartfonów. W każdym gospodarstwie domowym są przynajmniej dwa takie stare urządzenia, które najczęściej zostawiamy jako „telefon zapasowy” (43%) lub bez żadnego konkretnego celu (28%). Tymczasem używanym smartfonom można dać drugie życie po odnowieniu ich. Odnowiony telefon, który jest odpowiedzią na problem zalegania telefonów w szufladzie, budzi wśród respondentów głównie pozytywne odczucia. Z odświeżonym, usprawnionym telefonem kojarzy go 18% badanych. Innymi popularnymi skojarzeniami są: naprawiony (12%) i wyremontowany (11%) smartfon. 52% osób biorących udział w badaniu byłaby skłonna kupić odnowiony telefon. Z kolei przy zakupie odnowionego sprzętu najistotniejsza jest: jakość i sprawność sprzętu – 54%, korzystna cena – 47% oraz gwarancja naprawy w przypadku usterki (42%).

Recycle. Utylizuj

Segregacja odpadów to podstawowa możliwość dbania o środowisko naturalne i końcowy etap metody 3R. Polacy zdają sobie sprawę z tego, że zbiórka zużytego sprzętu i jego prawidłowe sortowanie może mieć istotny wpływ na ekologię. Ponad 90% badanych zna pojęcie recyklingu, a 62% w pełni je rozumie. To najbardziej rozpoznawalne hasło odnoszące się do ochrony środowiska (inne, które także podali respondenci to zrównoważony rozwój – 77%, elektromobilność – 63% czy zero waste – 62%). Z badania wynika jednak, że większość nieużywanych telefonów nie jest poddawana recyclingowi i kończy w szufladach lub u najbliższych – jedynie 15% Polaków decyduje się na ich sprzedaż, a kolejne 4% oddaje je do recyclingu.

Jest jeszcze refurb, czyli urządzenia odnowione

W kategorii urządzeń mobilnych na popularności zyskuje tzw. refurb, czyli urządzenia odnowione. Ponad połowa badanych jest skłonna kupić taki telefon, a samo pojęcie kojarzy im się przede wszystkim pozytywnie – jako odświeżony, naprawiony czy wyremontowany smartfon. Refurb daje możliwość nabycia telefonu z drugiej ręki, ale zapewnia zupełnie inną jakość obsługi i oferowanego sprzętu, niż funkcjonujący od lat wtórny rynek telefonów używanych.

Aby być bardziej eko (w rozumieniu ekologii i ekonomii), można także zdecydować się na wynajem telefonu. Z uwagi na obecną sytuację ekonomiczną konsumenci doceniają korzyści wynikające z wypożyczania urządzeń, zamiast nabywania ich na stałe – wśród nich wymieniają możliwość korzystania z lepszego modelu telefonu (46%), niższą miesięczną opłatę (43%) czy możliwość wymiany telefonu raz do roku (43%). Dotychczas najem zyskiwał popularność w innych kategoriach produktowych m.in. samochodów czy sprzętu budowlanego, ale zauważamy, że także w obszarze elektroniki użytkowej ten trend wyraźnie rośnie.

Z naszej perspektywy wyzwanie stanowi powszechny nawyk, aby urządzenia, z których przestaliśmy już korzystać – chować „do szuflady”. Nasze badania pokazują, że w każdym polskim gospodarstwie domowym znajdują się minimum dwa takie telefony. Zgodnie z zasadą “reuse” warto dawać takim urządzeniom drugie życie lub zadbać o ich prawidłową utylizację. Odzysk surowców z wyrzuconych smartfonów pozwala na redukcję emisji dwutlenku węgla, odciążenie wysypisk śmieci oraz zmniejszenie zużycia wody. Recykling chroni środowisko, ale co ważne z punkt widzenia branży technologicznej, ogranicza zapotrzebowanie na nowe surowce i materiały, które będą mogły zostać wykorzystane do wytworzenia nowych urządzeń.

Sposobem na ograniczenie elektrośmieci, które jako duży problem definiuje 49% badanych, jest odpowiedzialne nabywanie nowych produktów, dłuższe użytkowanie już posiadanych oraz naprawianie ich w profesjonalnych serwisach.

Autor

Ernest Skowroński, Deputy Head of Circular Economy, Digital Care Group. Digital Care jest dostawcą usług dla urządzeń mobilnych