Czy dostęp do wyszukiwarki KRS jest darmowy? Podpowiadamy, jak szybko sprawdzić numer w KRS!

W polskim porządku prawnym możemy odnaleźć co najmniej trzy duże, otwarte bazy danych, do których dostęp ma każdy obywatel: NIP, REGON oraz KRS. Nie brakuje osób, które twierdzą, że to właśnie informacje zawarte w Krajowym Rejestrze Sądowym są niezwykle dokładne, wręcz kompleksowe. Czy z tego zbioru można korzystać za darmo?

Najważniejsze informacje o Krajowym Rejestrze Sądowym

Spośród wymienionych we wstępie baz, KRS jest najmłodszy. Baza REGON towarzyszy nam od 1975 roku, NIP został uruchomiony w styczniu 1996 roku, a Krajowy Rejestr Sądowy udostępniono 1 stycznia 2001 roku, czyli niemal 21 lat temu. 

Prace nad KRS-em trwały bardzo długo, a za ich początek można uznać przyjęcie przez Sejm Ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Dokument został przegłosowany 20 sierpnia i ogłoszono go w Dzienniku Ustaw pod numerem 121. 

Na pewno warto wskazać na to, że KRS to zbiór, który nie był tworzony od zera, jak choćby baza NIP. W polskim porządku prawnym wcześniej funkcjonowało kilka innych, mniejszych baz, na czele z Rejestrem Handlowym, Rejestrem Fundacji czy RPP (Rejestrem Przedsiębiorstw Państwowych). 

Ustawodawca wyszedł z bardzo praktycznego założenia, że nie ma sensu utrzymywać dalej tych baz w systemie, skoro dokładnie te same informacje (tyle że o wiele łatwiej dostępne) będzie można znaleźć w KRS. Zlikwidowano więc kilka mniejszych baz, a zgromadzone w nich dane stały się fundamentem, na którym zbudowano informacje dostępne w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Do warto docenić, mimo ograniczonej dostępności bazy, dostęp do niej od początku był dość prosty. Stworzono siatkę 21 Sądów Rejonowych, gdzie co najmniej jedna placówka przypadała na każde województwo i nadano im właściwość umożliwiającą wydawanie odpisów z bazy KRS. Niektóre regiony w Polsce — na przykład Górny Śląsk — mają po dwa takie Sądy.

Wielkim przełomem w dostępności bazy, dzięki któremu dziś możemy przeglądać zgromadzone tam informacje na przykład ze strony ALEO.com, gdzie znajdują się dane o ponad 3,5 milionach firm, był rok 2011. To właśnie w czerwcu tego roku baza została „uwolniona” i udostępniona w sieci. Gdy korzystamy z ALEO, możemy przeglądać zgromadzone tam dane w pełni za darmo.

Jakie informacje skrywa Krajowy Rejestr Sądowy?

Na przestrzeni lat jego struktura nie zmieniła się zbyt mocno. Zbiór bazuje na działach tematycznych, których jest sześć. Ostatni został dodany w grudniu 2020 roku i wprowadził m.in. informacje o dłużnikach niewypłacalnych oraz o osobach, które od co najmniej pół roku zalegają z wypłatą zasądzonych alimentów.

Pierwsze działy zawierają między innymi informacje o firmie: jej nazwę, adres, dane kontaktowe, a także nazwiska osób, które są uprawnione do reprezentowania podmiotu na zewnątrz. Dużo ciekawych informacji można wydobyć też z kodów PKD podmiotu gospodarczego. To jeden z najlepszych sposobów, by szybko ustalić dane o tym, jaki jest dominujący model działalności, co z pewnością ułatwi pracę na przykład handlowcom. 

Kolejne działy dają dostęp do informacji o tym, czy podmiot nie zalega na przykład z przelewami na ZUS, czy z podatkami. Krajowy Rejestr Sądowy oferuje też dane o tym, czy w firmie ruszyło postępowanie o charakterze naprawczym, czy firma jest w likwidacji oraz czy ustanowiony został prokurent. 

Wspomnianą wcześniej nowością jest Dział VI. Jego umocowanie prawne, to artykuł 55 Ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Odnajdziemy tam również dane o ewentualnym połączeniu — lub wręcz przeciwnie, wydzieleniu — firmy z kilku innych podmiotów. Na każdym etapie takiego procesu można zapoznać się z identyfikatorami NIP takich działalności.

Czyje dane odnajdziemy w bazie KRS?

Jest to niezwykle kompleksowy zbiór. Odnajdziemy tam informacje zarówno o jednoosobowych działalnościach gospodarczych, spółkach (z o.o., cywilnych) jak i o fundacjach czy stowarzyszeniach rejestrowych. W bazie obowiązkowo znajdują się też dane o samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej.

Mimo możliwości pobrania wyciągu z bazy KRS przez internet wciąż można też skorzystać z sieci 21 Sądów Rejonowych, które zachowały swoją właściwość i nadal mogą wydawać ważne, wiążące z perspektywy prawnej, odpisy. 

Warto pamiętać też o tym, że w razie zmian w strukturze firmy, przedsiębiorca powinien zaktualizować status swojego zgłoszenia w KRS. Można w tym celu skorzystać zarówno z formularza NIP-8, jak i z Portalu Rejestrów Sądowych lub serwisu S24.

Szacuje się, że w Polsce mamy około 32 miliony internautów. Oznacza to, że około 85% populacji jest w stanie przeglądać dane zgromadzone w Krajowym Rejestrze Sądowym bez wychodzenia z domu, korzystając na przykład z takich serwisów, jak ALEO.com. Dynamicznie rośnie też liczba posiadaczy smartfonów. Tych jest już nad Wisłą około 8,5 miliona. 

Tylko w 2020 roku internauci czterech największych telekomów w kraju wykorzystali aż 4950 PB (petabajtów) danych. Z roku na rok rośnie też wykorzystanie pakietów mobilnych. Uśredniony transfer, jaki miesięcznie wykorzystują posiadacze smartfonów, korzystający w tym celu z pakietu abonamentowego, to 7,9 GB na miesiąc. 

To kolejna nisza, dzięki której takie usługi, jak wyszukiwarka danych KRS online na pewno z roku na rok będą coraz bardziej popularne, wypierając przy tym tradycyjny, „papierowy” dokument wydawany w Sądach Rejonowych.

Autor

Krzysztof Swoboda, Senior Content Writer w Takaoto.pro. Od ponad dekady zawodowo związany z tworzeniem treści w internecie, redaktor popularnych serwisów m.in. z branży #tech.