Jakub Kiwior: do 2020 roku połowa wszystkich płatności będzie mobilna

HCE staje się kolejną metodą wdrożenia płatności mobilnych NFC. Co to są płatności zbliżeniowe HCE i dlaczego jest coraz większe nimi zainteresowanie. Tokenizacja jako centralny element bezpieczeństwa mobile payments. Mariaż z Apple i Samsungiem. Rozmowa z Jakubem Kiwiorem, dyrektorem ds. rozwoju biznesu i marketingu w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, Visa Europe.

Czym charakteryzuje się rozwiązanie mobilnych płatności zbliżeniowych Visa oparte o chmurę i HCE?

Jakub Kiwior: Host Card Emulation to technologia udostępniona przez Google w ramach systemu operacyjnego Android. Dzięki udostępnieniu technologii HCE w najnowszej wersji systemu Android 4.4, Visa przedstawiła w pierwszym kwartale 2014 r. specyfikacje dla zbliżeniowych płatności mobilnych wykorzystujących technologię HCE oraz chmurę, czyli Visa cloud-based payments. Nowe specyfikacje Visa dają instytucjom członkowskim i partnerom organizacji możliwość szybszego opracowania i zaoferowania płatności mobilnych opartych o chmurę, a klientom dokonywania takich płatności w ramach istniejącej sieci akceptacji płatności zbliżeniowych w fizycznych punktach sprzedaży, czyli ok. 300 tys. terminali w Polsce i ponad 2 mln w Europie.

Banki doceniają możliwość szybkiego zaoferowania płatności mobilnych i dlatego od ub. roku zainteresowanie sektora kieruje się wyraźnie w stronę tego rozwiązania. W Europie usługi takie wdrożyło już 7 banków w 5 krajach – w Hiszpanii, na Słowacji, w Turcji, we Włoszech oraz w Polsce. Grupa kolejnych ponad 30 banków zapowiada wdrożenia w Europie do końca br. własnych aplikacji mobilnych płatności Visa wykorzystujących chmurę.

Specyfikacje Visa obejmują pełen ekosystem rozwiązań dla mobilnych płatności zbliżeniowych, m.in. wytyczne wdrożeniowe zapewniające zgodność rozwiązań w chmurze z wymogami organizacji oraz obowiązującymi standardami bezpieczeństwa, co pozwala w sposób bezpieczny i w pełni kontrolowany przez bank umieścić i zarządzać danymi karty na smartfonie.

Zgodnie ze specyfikacjami Visa, dane karty muszą zostać umieszczone przez bank w jego aplikacji płatniczej. Aplikacja ta może być częścią bankowości mobilnej lub osobnym rozwiązaniem, dedykowanym jedynie płatnościom.

HCE to nic innego jak kolejna opcja do wdrożenia portfela NFC. Jaka jest różnica między HCE, a płatnościami zbliżeniowymi NFC SIM-centric – MyWallet, Orange Cash?

Rozwiązania typu MyWallet czy Orange Cash to usługi operatorów sieci komórkowej. Z wymienionych przez Pana jedynie MyWallet pełni funkcję portfela NFC. Orange Cash z kolei to karta przedpłacona w smartfonie, która po zasileniu może stanowić alternatywę dla innych rozwiązań dedykowanych płatnościom mobilnym.

Z kolei HCE to jedna z technologii umożliwiających bankom wdrożenie i zaoferowanie konsumentom mobilnych płatności zbliżeniowych. O takich płatnościach mówimy zarówno w wypadku płatności mobilnych wykorzystujących HCE, jak i płatności mobilnych opartych o tzw. bezpieczny element na karcie SIM. Oba rozwiązania wykorzystują funkcję NFC, dzięki której smartfon (a także zwykła karta zbliżeniowa) mogą połączyć się zbliżeniowo z terminalem POS.

Dzięki chmurze i technologii HCE, ekosystem płatności mobilnych znacznie się uprościł. Specyfikacje Visa dla płatności mobilnych wykorzystujących chmurę umożliwiają bankom samodzielne przygotowanie rozwiązania dedykowanego zbliżeniowym płatnościom mobilnym i zaoferowanie go klientom niezależnie od sieci, w której posiadają oni swój telefon, co jest istotne, gdyż np. w Polsce obecnie tylko dwie z czterech sieci komórkowych oferują tę usługę. W praktyce oznacza to, że bank posiada pełną swobodę we wdrażaniu mobilnych płatności zbliżeniowych – czy to integrując takie płatności z bankowością mobilną, czy poprzez dedykowaną aplikację bądź przy wykorzystaniu portfela zewnętrznego dostawcy.

Technologia HCE umożliwia urządzeniu mobilnemu wyposażonemu w funkcję NFC z systemem Android 4.4 (KitKat) lub nowszym, naśladowanie karty mikroprocesorowej, pozwalając tym samym na dokonywanie płatności mobilnych bez bezpiecznego elementu umieszczonego na karcie SIM, w smartfonie lub akcesoriach zewnętrznych. Dzieje się tak, ponieważ informacje wymagane do dokonania transakcji nie są w sposób stały przechowywane w bezpiecznym elemencie, a pochodzą z kombinacji danych w aplikacji znajdującej się na smartfonie i bezpiecznych serwerów Visa w chmurze.

Visa realizuje SIM-centric z Bankiem Zachodnim WBK, a z Getinem robi pilotaż HCE. Po co inwestować w dwa systemy zamiast jednego?

Na początek drobne wyjaśnienie. W poprzednich latach Visa – zarówno we współpracy z bankami i operatorami sieci komórkowej – prowadziła pilotażowe wdrożenia płatności mobilnych wykorzystujących tzw. bezpieczny element na karcie SIM. Natomiast pierwszego komercyjnego wdrożenia i udostępnienia takich płatności swoim klientom dokonał wspólnie z Visa w grudniu ub. r. ING Bank Śląski i to w tej chwili jedyny bank oferujący mobilne płatności zbliżeniowe Visa wykorzystujące bezpieczny element na karcie SIM. ING jest także w grupie banków wdrażających płatności Visa oparte o chmurę i HCE.

Wracając do sedna pytania – Visa Europe wspiera wszelkie technologie płatności mobilnych wybierane przez banki, by mogły one jak najlepiej zaspokoić potrzeby swoich klientów w zakresie takich płatności. To banki decydują o wyborze właściwej dla siebie technologii. Niezależnie od tego czy zdecydują się one na rozwiązanie oparte o tzw. bezpieczny element umieszczony na karcie SIM, czy opracują rozwiązanie oparte o chmurę i technologię HCE, mówimy o mobilnych płatnościach zbliżeniowych Visa. Uważamy, że rozwiązania mobilne będą stanowiły przyszłość płatności niezależnie od stosowanej technologii, a różnorodność możliwości technologicznych w tym zakresie oraz szeroki wybór potencjalnych dostawców pozytywnie wpływa na warunki, na których banki mogą świadczyć usługi swoim klientom.

Warto podkreślić, że od ub. roku uwaga polskiego sektora bankowego kieruje się w stronę rozwiązań dla płatności mobilnych opartych o chmurę i technologię HCE. Nad udostępnieniem takiego rozwiązania pracuje 9 polskich banków: Bank Zachodni WBK, ING Bank Śląski, mBank, Bank Millennium, Raiffeisen Polbank, eurobank, Getin Noble Bank, Bank Polskiej Spółdzielczości oraz Bank SMART. Z tej grupy banków Getin Noble Bank jako pierwszy rozpoczął już pilotaż usługi i ma udostępnić rozwiązanie swoim klientom na przełomie I i II kwartału br. Kolejne banki, spoza tej dziewiątki, analizują możliwość wdrożenia usługi.

W Europie usługi takie wdrożyło już 7 banków w 5 krajach – w Hiszpanii, na Słowacji, w Turcji, we Włoszech oraz właśnie w Polsce. Dalszych ponad 30 banków zapowiada wdrożenia do końca br, własnych aplikacji mobilnych płatności Visa wykorzystujących chmurę.

W takim razie co lepsze NFC SIM-centric czy HCE?

Warto zaznaczyć na początku, że mobilne płatności zbliżeniowe to nie tylko rozwiązania oparte o chmurę i technologię HCE czy tzw. bezpieczny element na karcie SIM, ale także wykorzystujące bezpieczny element wbudowany w smartfon oraz różnego rodzaju akcesoria.

Visa Europe wspiera wszelkie technologie płatności mobilnych wybierane przez banki, by mogły jak najlepiej zaspokoić potrzebny swoich klientów w zakresie takich płatności.

Organizacja posiada gotowe, sprawdzone w działaniu – także w Polsce – rozwiązania techniczne udostępniające konsumentom mobilne płatności zbliżeniowe Visa i jedynie od decyzji samych wydawców kart zbliżeniowych Visa zależy, którą technologię wybiorą, jako najlepiej odpowiadającą zaspakajaniu potrzeb konsumentów.

Zgadza się – płatności mobilne w formie zbliżeniowe zaczynają być coraz bardziej atrakcyjne w naszym kraju. Stąd też propozycja tego wywiadu. Można zrealizować je na około 300 tys. terminali, co stanowi 70 proc. wszystkich terminale w naszym kraju. Ale na razie nie przekłada się to na statystyki. Jedyne dostępne dane to te sprzed półtora roku, kiedy MasterCard podawał na podstawie własnego badania, że tylko 5 proc. Polaków płaci w ten sposób. Ile osób w tym momencie płaci telefonem w ten sposób w Polsce według Visa?

Terminale zbliżeniowe stanowią już 75 proc. wszystkich terminali w kraju, których łącznie jest ponad 400 tys. Do końca 2017 roku wszystkie terminale w Polsce będą akceptować płatności zbliżeniowe. Sieć akceptacji to ogromna zaleta mobilnych płatności zbliżeniowych Visa.

Solidny grunt pod płatności mobilne został przygotowany przez tradycyjne płatności zbliżeniowe, w których Polska jest europejskim liderem. Z punktu widzenia użytkownika, mobilna płatność Visa to zwykła płatność zbliżeniowa, tyle że wykonana za pomocą telefonu. Uważamy, że dzięki powszechności płatności zbliżeniowych, które stanowią już ponad 40 proc. wszystkich płatności Visa oraz możliwości płacenia w większości sklepów, Polacy docenią właśnie taki rodzaj płatności mobilnych. Z kolei banki wdrażające mobilne płatności Visa podkreślają ogromną łatwość i intuicyjność wykorzystania telefonu do płatności zbliżeniowych oraz możliwość integracji z własnym rozwiązaniem bankowości mobilnej. Powyższe czynniki tworzą ogromny potencjał dla rozwoju mobilnych płatności zbliżeniowych Visa. Potencjał ten widzą banki i stąd aż 9 z nich wdraża w Polsce takie płatności.

W tej fazie udostępniania komercyjnie mobilnych płatności zbliżeniowych Visa jest jeszcze zbyt wcześnie na dokładne analizy dotyczące liczby transakcji dokonywanych w ten sposób.

Z opublikowanego w zeszłym miesiącu raportu “mShopper”, gdzie razem z Mobile Institute i Allegro przebadaliśmy niemal 3 tys. osób, w tym tysiąc kupujących mobilnie wynika, że najwygodniejszą metodą płatności są właśnie płatności zbliżeniowe. Jak sytuacja płatności mobilnych w formie zbliżeniowej wygląda za granicą i ile osób płaci w ten sposób? Warto dodać w tym miejscy, że wg badania 40 proc. mobilnych Polaków zadeklarowało, iż zdarzyło im się zapłacić telefonem!

W całej Europie płatności zbliżeniowe szybko się upowszechniają. Warto zaznaczyć, że mobilne płatności zbliżeniowe pozwalają na oferowanie konsumentom dodatkowych funkcji, jak np. zarządzenie bezpieczeństwem czy korzystanie z personalizowanych ofert powiązanych z kartami płatniczymi.

Naszym zdaniem płatności mobilne stanowią przyszłość płatności. Przewidujemy, że do 2020 roku połowa wszystkich płatności Visa Europe będzie dokonywana właśnie za pomocą urządzeń mobilnych, takich jak smartfony czy tablety, zarówno w sklepach tradycyjnych, jak i w internecie.

Liczba programów mobilnych płatności zbliżeniowych Visa, wdrożonych lub zatwierdzonych do wprowadzenia w całej Europie, wynosi już ok. 80. Wśród nich jest największe w Europie komercyjne wdrożenie mobilnych płatności zbliżeniowych, realizowane w Hiszpanii wraz z bankiem la Caixa oraz firmami Vodafone, Orange i Telefonica, a także wdrożenie usługi Orange Cash we Francji.

W przypadku rozwiązań wykorzystujących chmurę i technologię HCE w ubiegłym roku usługa płatności mobilnych Visa została udostępniona konsumentom m.in. w Hiszpanii (przez Bankinter oraz BBVA – grupę bankową o globalnym zasięgu) oraz na Słowacji (bank VUB). Łącznie w Europie usługi takie wdrożyło już 7 banków w 5 krajach (także w Turcji, we Włoszech oraz w Polsce). Dalszych 30 banków zapowiada wdrożenia do końca bieżącego roku własnych aplikacji mobilnych płatności Visa wykorzystujących chmurę.

Z niedawnego komunikatu czytamy: Visa Europe ogłosiła dziś plany wdrożenia usługi tokenizacji, dostosowanej do potrzeb rynku europejskiego. Instytucje finansowe będą mogły korzystać z nowej usługi od połowy kwietnia br. Na czym to polega?

Technologia tokenizacji, która będzie stanowić centralny element nowoczesnych rozwiązań dla płatności mobilnych, jest uznawana za jedną z najlepszych dostępnych obecnie metod ochrony danych i zapobiegania oszustwom. Dzięki tokenizacji instytucje finansowe współpracujące z Visa Europe będą mogły zareagować na potrzeby szybko zmieniającego się rynku, dostarczając wygodne i bezpieczne metody płatnicze przy zachowaniu efektywności kosztowej. Tokenizacja otwiera nowe możliwości biznesowe. Dla przykładu Apple Pay wykorzystuje serwis tokenizacyjny Visa. Ten serwis to jeden z głównych elementów odróżniających Visa od systemów lokalnych. Podnosi bezpieczeństwo i umożliwia bankom sprawną integrację z nowymi platformami przetwarzania transakcji w nowym środowisku płatniczym, np. platformami handlowymi, zarówno działającymi już obecnie, jak i w przyszłości.

Usługa tokenizacji chroni dane poprzez zastąpienie informacji umieszczonych na karcie płatniczej ciągiem cyfr, który można następnie wykorzystać do autoryzacji płatności bez ujawniania danych karty. Dzięki temu rozwiązaniu, np. przy dokonywaniu w sklepie płatności zbliżeniowych za pomocą urządzenia mobilnego przekazywane są nie dane karty, lecz jedynie tzw. token (ciąg cyfr).

Tokenizacja wspiera nieustanną walkę z oszustwami, umożliwiając instytucjom finansowym kontrolę środowiska, w jakim dany token jest wykorzystywany. I tak np. tokenu stworzonego wyłącznie dla płatności zbliżeniowych nie można wykorzystać przy płatnościach internetowych. Z kolei w przypadku zgubienia lub kradzieży urządzania mobilnego token może zostać szybko i łatwo wyłączony, bez konieczności zastrzegania karty.

Apple Pay uważane jest za najbezpieczniejszą formę płatności mobilnych. Samo NFC jest już bezpieczne. Do tego jest tam biometria (płatność za pomocą kciuka), jednorazowy token przypisany do każdej transakcji, 16-cyfrowe numery urządzenia do każdego numeru karty kredytowej oraz tzw. “Secure Element” w urządzeniu mobilnym. A jak to wygląda u Was?

Mobilna płatność zbliżeniowa Visa to zbliżeniowa płatność kartą Visa, tyle, że dokonana za pomocą telefonu. Płatności takie zapewniają najwyższy poziom bezpieczeństwa przy płaceniu za zakupy. Zbieżne z naszą oceną jest stanowisko Rady ds. Systemu Płatniczego przy NBP, która m.in. w oparciu o analizy Komisji Nadzoru Finansowego stwierdziła, że płatności zbliżeniowe są tak samo bezpieczne jak płatności stykowe.

Bezpieczeństwo płatności dokonywanych kartami Visa utrzymuje się w Europie na wysokim poziomie, a wskaźniki bezpieczeństwa dla polskich kart Visa są wyraźnie lepsze. Poziom tzw. transakcji nieuprawnionych wynosi w Europie poniżej 5 centów na każde 100 euro wartości transakcji opłacanych kartami Visa. W Polsce wskaźnik ten jest ponad dziesięciokrotnie niższy od średniej europejskiej. Na walkę z oszustwami Visa Europe przeznacza rocznie 100 mln euro i ciągle usprawnia stosowane zabezpieczenia systemu płatniczego.

Dodatkowo, w odpowiedzi na rosnące zainteresowanie konsumentów wykorzystaniem swoich smartfonów oraz innych urządzeń mobilnych do dokonywania płatności, pod koniec lutego br. Visa Europe ogłosiła wprowadzenie w Europie wspomnianej wcześniej usługi tokenizacji, uznawanej za jedną z najlepszych dostępnych obecnie metod ochrony danych i zapobiegania oszustwom.

Warto pamiętać także, że przywoływany przez Pana Apple Pay wykorzystuje technologię mobilnych płatności zbliżeniowych Visa i korzysta z usługi tokenizacji Visa. Również na potrzeby rozwiązania dla mobilnych płatności zbliżeniowych opartych o chmurę powstały dedykowane technologie zabezpieczania transakcji i danych karty.

Czy to znaczy, że dotychczasowe technologie płatności mobilnych Visy są niewystarczająco bezpieczne, jeżeli wdrażacie tokenizację?

Wprowadzenie tokenizacji nie jest działaniem reaktywnym z naszej strony. Dane dotyczące transakcji nieuprawnionych wskazują na ich znaczny spadek ze szczytowego poziomu sprzed kilku lat. Wdrożenie usługi to część realizacji strategii Visa Europe oraz programu inwestycji, dzięki którym chcemy być zawsze o jeden krok przed przestępcami.

Czy w planach są kolejne metody poprawy bezpieczeństwa?

Technologie dbające o bezpieczeństwo transakcji są nieustannie udoskonalane. Visa aktywnie uczestniczy w ich rozwoju m.in. biorąc udział w pracach instytucji określających standardy bezpieczeństwa w branży płatności, np. EMVCo.

Visa obok MasterCard i Bank of America jest partnerem Apple w Apple Pay. W Polsce fani Apple ekscytują się tematem, ale jeszcze długo nie zapłacimy w ten sposób. Kiedy realnie będzie to możliwe według Was?

Ściśle współpracujemy z firmą Apple i z bankami członkowskimi naszej organizacji w celu wprowadzenia tej nowej usługi również na rynku europejskim. Usługa Apple Pay jak wiadomo wykorzystuje tokenizację, która ma zostać udostępniona przez Visa Europe w połowie kwietnia br. Jednak o szczegóły dot. usługi Apple Pay należy pytać bezpośrednio firmę Apple.

A jak skomentujecie wprowadzenie usługi Samsung Pay?

Wdrożenie usługi Samsung Pay to kolejny powód, dla którego sądzimy, że rok bieżący przyniesie upowszechnienie płatności mobilnych na skalę masową. To nie jest już dłużej sprawa testów. Mamy daleko idące zapowiedzi banków i firm o globalnym zasięgu, świadczenia usługi na szeroką skalę.

Czy i kiedy nowo wprowadzona usługa Samsung Pay obejmie swoim zasięgiem Europę to decyzja, którą podjąć może wyłącznie firma Samsung. Po jej podjęciu z chęcią podejmiemy współpracę, jako jeden z obdarzonych zaufaniem partnerów tej firmy.